ALES Genel Bilgiler

Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES),

• 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanları Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye, 5538 sayılı Kanunla eklenen Ek Madde 8 uyarınca, yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda,

• Ülkemizde lisansüstü eğitime girişte,

• Yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde,

• Teknik öğretmenler için mühendislik tamamlama programlarında (“Teknik Öğretmenler İçin Düzenlenecek Mühendislik Programlarının Uygulama Esas ve Usulleri Yönetmeliği” uyarınca Mühendislik Tamamlama yerleştirme işlemleri için ALES-Sayısal puanının en az 50 olması gerekmektedir. Adaylar, ALES puanlarını geçerlilik süresi içinde )

ilgili kurumların kullanacakları puanları veren bir sınavdır. Sınavda alınan puanlar, istenildiğinde yukarıda sayılan amaçlar için ilgili kurumlara adaylar tarafından verilecek.

• Sınava; bir lisans programından mezun olabilecek durumda bulunanlar, lisans programını bitirenler ile denklik belgesi almış olmak kaydıyla yurt dışında lisans eğitimi görmüş olanlar başvurabilirler.

• Sınavda sayısal ve sözel testler uygulanacaktır. Sınav, saat 10.15’te başlayacak ve cevaplama süresi 150 dakika (2,5 saat) olacaktır.

• Sınav, 81 il merkezi ile Lefkoşa’da (sadece İlkbahar Dönemi Sınavı) yapılacaktır.

• Bu sınavın sonuçları, açıklandığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle geçerlidir. Geçmiş yıllarda söz konusu sınavdan alınan puanların geçerlilik süresi de sonuçların açıklandığı tarihten itibaren 3 yıldan 5 yıla uzatılmıştır.

• Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına atanabilmek için, alanındaki puan türünde yüz üzerinden yetmiş puan alan adaylar başarılı sayılırlar. Başarılı olan adaylar, “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te belirtilen genel ve özel şartları taşımaları hâlinde giriş sınavlarına başvurabilirler.

• 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun kapsamında ilk defa öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına yapılacak atamalarda, Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği hükümlerine göre uzmanlık eğitimi almaya hak kazananların araştırma görevlisi kadrolarına atanmalarında, 2547 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin (d) fıkrası kapsamında bir devlet yükseköğretim kurumunda görev yapmakta olan araştırma görevlilerinin aynı yükseköğretim kurumunda 2547 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin (a) fıkrası kapsamındaki araştırma görevlisi kadrolarına atanmalarında, devlet hizmeti yükümlülüğü kurası sonuçlarına göre uzman kadrolarına atamalarda, öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarında istihdam edilenlerin bulundukları kadrolara görev süresi uzatımı mahiyetindeki yeniden atanmalarında ve yabancı uyruklu öğretim elemanlarının sözleşmeli olarak çalıştırılmalarında Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanmayacağından, bu kapsamdaki atamalarda ALES’ten başarılı olmak şartı aranmamaktadır.

• Doktora veya sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış olanların, tıpta veya diş hekimliğinde uzmanlık eğitimini tamamlayanların, meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına atanacak öğretim görevlilerinin ve yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarında çalışmış veya çalışmakta olanların öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına başvurularında merkezi sınav şartı aranmaz.

• Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü senatolarınca ALES puan şartı istenilmeyen tezsiz yüksek lisans programları haricindeki lisansüstü programlara öğrenci seçme ve yerleştirme işlemlerinde bu sınav sonuçları kullanacaklardır. Adayların sınavdan, başvurduğu lisansüstü programın puan türünde en az 55 puan (tezsiz yüksek lisans programları için senatolarca daha düşük bir puan belirlenebilir), lisans diplomasıyla doktora veya sanatta yeterlik programına başvuracaklar için ise en az 80 puan almaları gerekmektedir. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü senatolarınca bu puanların üzerinde bir standart puan belirlenebilir. Yükseköğretim kurumları, lisansüstü programlarına öğrenci seçiminde sınav puanının, % 50’den az olmamak koşuluyla, ne kadar ağırlıkla değerlendirmeye alınacağını adaylara duyuracaklardır. Yükseköğretim kurumları seçme işlemlerinde sadece bu puanlardan yararlanabilecekleri gibi, bu puanları ön eleme amacıyla veya kendi yapacakları sınavın bir parçası olarak da Güzel Sanatlar Fakülteleri ile Konservatuvarlara alınacak yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik öğrencilerinden, ALES’e girmiş olma koşulu aranmaz. Ancak, Güzel Sanatlar Fakülteleri ile Konservatuvarlardaki doktora programlarına başvurularda Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü senatolarınca ALES puan şartı getirilebilir. Lisans derecesiyle doktora veya sanatta yeterlik programına başvuranların lisans mezuniyet not ortalamalarının 4 üzerinden en az 3 veya muadili bir puana sahip olmaları gerekir.

• Temel Tıp Bilimlerinde doktora programlarına başvurabilmek için Tıp Fakültesi mezunlarının lisans diplomasına ve 50 puandan az olmamak koşuluyla ilgili senatoca belirlenecek Temel Tıp Puanına veya ALES’in Sayısal kısmından 55 standart puandan az olmamak koşuluyla ilgili senatoca belirlenecek ALES standart puanına sahip olmaları; Tıp Fakültesi mezunu olmayanların ise yüksek lisans diplomasına (Diş Hekimliği ve Veteriner Fakülteleri mezunlarının lisans derecesine) sahip olmaları, ALES’in Sayısal kısmından 55 standart puandan az olmamak koşuluyla ilgili senatoca belirlenecek ALES standart puanına sahip olmaları gerekir.”

• Yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ihtiyacının karşılanması amacıyla, lisansüstü öğrenimi görmek üzere yurt dışına gönderilecek adayların seçiminde de bu sınavın sonuçları kullanılacaktır. Bu yolla yurt dışında lisansüstü öğrenim görmek isteyen adayların bu sınava girmeleri zorunludur. Mecburi hizmet yükümlülüğü olmaksızın, kendi imkânlarıyla yurt dışında lisansüstü öğrenim göreceklerin bu sınava girme zorunluluğu bulunmamaktadır.

• Bazı kamu kurum ve kuruluşları, yurt dışında lisansüstü öğrenim görecek öğrencilere burs verirken bu sınavın sonuçlarından yararlanmaktadırlar. Yurt dışındaki öğretim kurumları lisansüstü öğrenim görmek üzere kendilerine başvuran adaylardan ülkemizde yapılmış bir sınavın sonuçlarını da istedikleri takdirde, adaylar bu sınavın sonuçlarını bu kurumlara verebileceklerdir.